Örlítið um tilmæli

Nýleg tilmæli SÍ og FME vekja mikla furðu hjá mér, sérstaklega í ljósi þeirra raka sem þessar stofnanir nota til að réttlæta þau. Ég hreinlega skil ekki hvers vegna almenningur, heimilin í landinu fái aldrei notið vafans. Mig grunar að stjórnvöld líti á sömu augum á almenning eins og tannkremstúbu, það skal kreist og kreist, rúllað upp og beyglað til að ná hverjum einasta tannkremsdropa, í stað þess að fjölga tannkremstúbunum.

Lítum aðeins á rökin.

1. Ef samningsvextir myndu standa þyrfti að afskrifa 50-100 milljarða í kerfinu og hættan er sú, að þá þyrfti almenningur að leggja til fjármálastofnunum til nýtt eigið fé.

Í fyrsta lagi þá eru fjármálastofnanirnar að mestu leyti hlutafélög, mismikið í eigu ríkisins, sumar hverjar bara alls ekkert í eigu ríkisins. Það er auk þess hlutverk hluthafa/eigenda að tryggja fyrirtækjum nægt eigið fé, ekki almennings.

Í öðru lagi þá hafa verið afskrifaðar mörg hundruð milljarðar hjá fyrirtækjum, útrásarvíkingum og tengdum aðilum, en þegar það snýr að heimilum landsins, þá er hætta á að fjármálakerfið fari á hliðina.

Sbr: Vísir, 24. jún. 2010 11:17 - 274 milljarðar afskrifaðir
"Kaupþing fær 26 milljarða frá Tchenguiz
Skilanefnd Kaupþings fær aðgang að 137 milljónum punda eða um 26 milljörðum kr. samkvæmt samkomulagi því sem nefndin hefur gert við breska fjárfestinn Robert Tchenguiz.
Þetta kemur fram í frétt í Guardian um málið. Þessi upphæð var áður fryst inn á reikningi á eyjunni Tortóla en verður nú flutt yfir á bankareiking í London sem er á vegum skilanefndarinnar.
Robert Tchenguiz var stærsti lántakandi Kaupþings áður en bankinn féll haustið 2008. Tchenguiz hafði fengið 1,6 milljarða punda að láni frá bankanum fyrir fallið eða yfir 300 milljarða kr."

Vísir, 11. feb. 2010 12:05 - 88 milljarðar afskrifaðir
"Skuldir Kjalars við Arion banka hafa verið afskrifaðar að nánast öllu leyti í bókum Arion banka en fyrirtækið skuldaði bankanum 88 milljarða króna á núvirði.
Samkvæmt lánabók Kaupþings banka skulduðu félög tengd Ólafi Ólafssyni alls 115 milljarða króna í september 2008.
Viðskiptablaðið greinir frá því í dag að skuldir Kjalars við Arion banka, sem voru 88 milljarðar króna, hafi nú verið afskrifaðar nánast að öllu leyti í efnahagsreikningi bankans. Áttatíu og átta milljarðar króna eru í grófum dráttum jafnvirði 2500 fjögurra herbergja íbúða á góðum stað í Reykjavík. "

Vísir, 07. des. 2009 18:37 - 47 milljarðar afskrifaðir
"Íslandsbanki sendi í dag frá sér tilkynningu um afkomu bankans frá 15. október til 31. desember á síðasta ári. Hagnaður bankans eftir skatta nam rúmum 2,3 milljörðum króna. Í afkomutilkynningunni kemur fram að rekstrartekjur bankans, sem hafi að stærstum hluta verið tilkomnar vegna gengishagnaðar, hafi síðan verið að mestu leyti gjaldfærðar sem virðisrýrnun vegna skertrar greiðslugetu lántaka með tekjur í íslenskum krónum en lán í erlendum myntum. Þá hafi reynst nauðsynlegt að afskrifa lán um 47 milljarða vegna þessa."

2. Dómur Hæstaréttar skapaði mikla óvissu um hvernig túlka ætti gengistryggða samninga að öðru leyti.

Frank Michelssen hefur tekið saman ágætan pistil um þetta atriði.

http://www.vefblogg.com/2010/06/yfirtaka-framkvaemdavalds-a-doms-og-loggjafarvaldi/

Auk þess hafa lögfróðir menn tjáð sig um þetta atriði, þ.á m. fyrrum forseti Hæstaréttar:

„Rökrétt niðurstaða í mínum huga er að upphaflegi höfuðstóllinn gildi. Það má ekki hækka hann eftir gengi gjaldmiðla og þeir vextir eiga að gilda áfram nema því aðeins að Hæstiréttur komist að þeirri niðurstöðu að það eigi að beita  einhverjum öðrum vöxtum. Þá verða fjármálafyrirtæki að fara í mál. Alþingi og ríkissjtórn geta ekki gert það,“ sagði Magnús.

Sjá: http://eyjan.is/2010/06/23/fyrrum-forseti-haestarettar-upphaflegur-hofudstoll-og-vaxtakjor-gildi/

3. Það verður að gæta sanngirni. Almannahagsmunir í húfi.

SÍ og FME rökstyðja þessi tilmæli sín m.a. með vísun í almannahagsmuni.

"Fjármálafyrirtæki geti notast við þetta viðmið, en þeim sé samt sem áður frjálst að semja við sína viðskiptavini sé þess kostur. Fylgi fjármálafyrirtæki þessum tilmælum "varðveitir það stöðugleika fjármálakerfisins." (sjá http://mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/06/30/i_thagu_almannahagsmuna/)

Hinir nýju forystumenn Seðlabankans og Fjármálaeftirlitsins hafa sent út tilmæli um gengistryggðu lánin, hversu með skuli fara þangað til dómstólar úrskurða annað. Annaðhvort séu notaðir lægstu vextir óverðtryggt eða lægstu vextir verðtryggt. Þetta er góð lína og einboðið að lánveitendur og lántakendur fari eftir þessu,“ segir Mörður Árnason, þingmaður Samfylkingarinnar, á heimasíðu sinni í dag. (sjá http://mbl.is/mm/frettir/innlent/2010/06/30/skynsamlegt_og_sanngjarnt/)

Skoðun hvernig Samtök Fjármálafyrirtækja túlka þessi tilmæli og hversu miklir almannahagsmunir eru lagðir þar undir.

„Í raun þarf að endurreikna lánið upp miðað við lægstu vexti einosg þeir hafa verið á hverjum tíma. Þeir hafa verið að breytast stöðugt, þannig að það geta verið allnokkrar tölur í einu og sama láninu á mismunandi tímabilum. Það væri 8,25% fyrir þennan síðasta tíma sem hefur gilt, en þeir voru 8,5% í næsta tímabili á undan, en vextirnir voru töluvert hærri fyrir nokkrum árum síðan og það myndi horfa til þeirra vaxta einsog þeir voru á hverjum tíma,“ sagði Guðjón Rúnarsson, framkvæmdastjóri Samtaka fjármálafyrirtækja í síðdegisútvarpi Rásar 2 nú áðan. (sjá http://eyjan.is/2010/06/30/gengislanin-vextir-samkvaemt-tilmaelum-geta-verid-um-eda-yfir-20/)

Á tímabili voru hér um og yfir 18% stýrivextir. Er fólk tilbúið að sætta sig við slíkt lán? Lán sem ber 18% vexti? Hver hefði tekið slíkt lán? Ekki nóg með að þeir skeina sér með pappírnum sem dómurinn var gefinn út á, heldur ætlast fjármögnunarfyrirtækin að lántakendur sleiki pappírinn að því loknu. Er það sanngjarnt? Hvar hafa þessi sanngirnissjónarmið verið undanfarin 2 ár? Þegar fólk hefur hrópað og kallað eftir leiðréttingum á höfuðstöl stökkbreyttra lána? Hvar var sanngirnin þá? Myndu þessir sömu menn sýna sanngirni ef fjármögnunarfyrirtækin hefðu verið uppvís að því að svíkja undan skatti? ¨

Skilaboðin eru skýr! Það er í lagi að brjóta á almenningi, það er í lagi að blóðmjólka hann og í því samhengi skiptir engu máli hvort farið sé að lögum eða ekki.

Ég verð að viðurkenna, ég hef sjaldan eftir hrun orðið jafn reiður og fundist jafn mikil þörf á að fara og grýta þetta fólk sem segist vera verja hagsmuni almennings. Það leikur enginn vafi á, að í þessu tilfelli er verið að pönkast allsvakalega á fólki, heimilunum í landinu og loksins þegar fólk var farið að sjá von, sjá að kerfið virkaði, þá er hún fjarlægð og stjórnvöld (lesist Jóhanna og Steingrímur) hafa ekki einu sinni manndóm í sér til að tilkynna þessa ákvörðun þjóðinni sjálf. Í mínum huga er það ekkert annað en aumingjaskapur og ótti við að taka ábyrgð á þessum verknaði.

Ég ætla ekki að greiða fjármögnunarfyrirtækjunum krónu meira en stendur í upphaflegum samningi. Í mínum huga gildir það sem dómstólar dæma og ef fyrirtækið sem ég skipti við sættir sig ekki við það, getur það farið í mál við mig. Ég hvet alla aðra til að gera slíkt hið sama. Nú er komið nóg. Við þurfum að standa saman sem þjóð gegn því arðráni sem á hér að fara fram. Laun okkar hafa hríðfallið að verðgildi, verðbólga hefur haft áhrif á verðlag til hins neikvæða á meðan eignir okkar hafa hrunið í verði og gert eigin fjárstöðu okkar neikvæða. Stjórnvöld virðast ekki hafa áhyggjur af því, halda áfram að hækka skatta, fjölga þeim og finna nýjar leiðir til að seilast ofan í vasa okkar, eftir því litla klinki sem þar eftir situr. Ég sætti mig ekki lengur við að, þurfa horfa upp á endalausar afskriftir hjá útrásarvíkingum á meðan eðlilegar leiðréttingar á lánum heimilanna koma ekki til greina. Ef stjórnmálamenn fara ekki að taka til í sínum ranni, er nauðsynlegt fyrir okkur að losa okkur við þá. Óhæft starfsfólk er rekið úti á hinum venjulega vinnumarkaði! Nú er kominn tími til að segja þessu liði öllu saman upp! 

Athugasemdir

[sara systir (IP-tala skráð) 1.7.2010 kl. 12:20]

Svo sammála þér í einu og öllu. Af hverju eru ekki mótmælin byrjuð, verkfallið eða hvað það sem þarf til að útrásarvíkingarnir fái borgað það sem þeim ber og heimilin standi ekki í því að borga annarra manna glæpi??

[Þorsteinn Mar Gunnlaugsson, 1.7.2010 kl. 12:32]

Fyrir utan sumarfrí, þá held ég að þeir sem hafa fylgst með þessu séu í senn orðlausir og lamaðir. Það virðist ekkert breytast, við eigum bara að taka skellinn óháð öllu öðru. Meira að segja Hæstiréttur getur engu um það breytt.